Poradnik pacjenta
Jak przygotować się do badań
Kontakt do Oddziałów NFZ
Słowniczek wyrażeń medycznych
Jak przygotować się do badania
Każde badanie diagnostyczne, na które kieruje Cię Twój lekarz, wiąże się z mniejszym lub większym stresem. Aby szybko i sprawnie przez nie przejść, bez konieczności jego powtarzania, trzeba się do niego przygotować. Właściwe przygotowanie się do badania jest warunkiem uzyskania dobrej jakości wyników. Tutaj znajdziesz informacje o wszystkich rodzajach badań, które wymagają specyficznego przygotowania. Zapoznaj się z nimi, gdy lekarz zaleci wykonanie danego badania diagnostycznego.
- Badania laboratoryjne
Krew
Większość badań powinno wykonywać się na czczo – tzn. bez śniadania, między godziną 7 a 9 rano. Przy badaniach obejmujących profil lipidowy i wątrobowy zaleca się również w dniu poprzedzającym badanie spożycie lekkiej kolacji do godziny18.
Do badań nie powinien przystępować pacjent po nieprzespanej nocy i forsownym wysiłku fizycznym. Zażywanie leków w danym dniu musi być ustalone z lekarzem i ściśle związane z celem danego badania.
Mocz
Do badań rutynowych oddajemy mocz poranny. Przy zachowaniu podstawowych zasad higieny, pierwszą porcję moczu oddajemy do toalety, a potem do uprzednio przygotowanego pojemniczka opisanego imieniem i nazwiskiem.
Badania moczu wykonuje się również w tzw. zbiórce dobowej. Niektóre wymagają dodania do zbiorki odpowiedniego stabilizatora i należy to zawsze ustalić z lekarzem lub z diagnostą w laboratorium.
Mocz należy dostarczyć w ilości określonej przez laboratorium (min. 10 ml).
Kał
Pobieramy małą ilość do specjalnego pojemniczka. Służy do tego umieszczona w nim łopatka. Ważne aby pobrany materiał pochodził z różnych miejsc tej samej porcji kału. Jest to bardzo istotne w przypadku wszystkich badań wykonywanych na obecność krwi utajonej, resztek pokarmu, jaj i pasożytów, badań mikrobiologicznych i mykologicznych.
Gastroskopia
Na badanie należy zgłosić się na czczo. W dniu poprzedzającym badanie należy stosować dietę lekkostrawną, a od godziny 20 wstrzymać się od jedzenia i picia.
USG
Zasady ogólne
Przed wykonaniem każdego badania należy przestrzegać zasad higieny osobistej.
W przypadku badań kontrolnych, zabrać wynik badań poprzednich, ze szczególnym uwzględnianiem dołączonych do nich zdjęć. Jest to niezbędne do dokładnego porównania zmian i ew. oceny dynamiki jej wzrostu.
Do badania USG serca (echokardiografia) należy dodatkowo zabrać ostatnie badanie EKG.
USG jamy brzusznej
- Na badanie należy zgłosić się na czczo. W przypadku gdy odbywa się ono w godzinach popołudniowych, przynajmniej cztery godziny przed nim powstrzymać się od jedzenia.
- Dieta w dniu poprzedzającym badanie (i w dni badania) powinna być lekkostrawna.
- Osoby z tendencją do dużej ilości gazów jelitowych powinny 2 godziny przed badaniem przyjąć 2 kapsułki Espumisanu, lub ewentualnie 4 tabletki węgla leczniczego.
- Palacze tytoniu przez około 2 godziny wstrzymać się od nałogu.
USG układu moczowego
- Na badanie należy zgłosić się z pełnym pęcherzem moczu.
- Co najmniej 1 godzinę przed badaniem należy wypić dużą ilość płynu, więcej niż 500 ml. Ilość wypitego płynu i czas, po którym uzyskuje się wypełnienie pęcherza jest indywidualny dla każdej osoby, zależy od rodzaju płynu. Należy je dobrać kierując się własnym doświadczeniem
- Pęcherz moczowy w chwili badania nie musi być wypełniony maksymalnie. Powoduje to duży dyskomfort pacjenta, a także w niektórych przypadkach utrudnia badanie. Wystarczy osiągnięcie średniego stopnia wypełnienia pęcherza, powodujące uczucie lekkiej chęci oddania moczu, a nie bólu.
USG ginekologiczne
Przygotowanie jak do USG układu moczowego.
USG ciąży
Wczesna ciąża przygotowanie jak do USG ginekologicznego
Ciąża po 16 tygodniu nie wymaga przygotowania do badania.
USG tarczycy, narządów powierzchownych szyi, układ ruchu, sutków, naczyń tętniczych i żylnych nie wymagają szczególnego przygotowania.
- RTG odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa oraz RTG jamy brzusznej
- Na badanie należy zgłosić się na czczo.
- Dieta w dniu poprzedzającym badanie (i w dni badania) powinna być lekkostrawna.
- W dniu poprzedzającym badanie należy przyjąć 3 razy po 2 kapsułki Espumisanu po posiłkach oraz 2 kapsułki w dniu badania.
- Próba wysiłkowa
Bezpośrednio przed próba wysiłkową badany nie powinien palić papierosów, pic mocnej kawy czy herbaty, Dwie godziny przed planowanym badaniem pacjent powinien spożyć delikatny posiłek. Dotychczas przyjmowane leki należy przyjąć lub odstawić zgodnie z zaleceniami lekarza kierującego na badanie.
Kontakt do Oddziałów NFZ
Łódzki Oddział NFZ
Łódzki Oddział Wojewódzki NFZ
90-032 Łódź, ul. Kopcińskiego 58
www.nfz-lodz.pl
kancelaria@nfz-lodz.pl
Informacja dla pacjentów:
ul. Kopcińskiego 58
Sala Obsługi Klientów
ul. Targowa 35
godziny pracy siedziby ŁOW NFZ w Łodzi:
-
od poniedziałku do piątku godz. 8.00 - 16.00 ul. kopcińskiego 58
-
we wtorek godz. 8.00 - 16.00 sala obsługi, ul Targowa 35
42 275 40 30 (informacja telefoniczna od poniedziałku do piątku od 8 do 16)
Pod bezpłatnym numerem 800 190 590 (dla telefonów stacjonarnych) codziennie od 8 do 20 mogą Państwo dowiedzieć się m.in.:
- gdzie kolejki oczekujących na świadczenia medyczne są najkrótsze
- jaki jest czas oczekiwania do poszczególnych placówek medycznych
- jakie są zasady bezpłatnego leczenia
- gdzie można leczyć się bezpłatnie
- jakie są zasady leczenia za granicą
- o refundowanych lekach
Powyższe informacje dla telefonów komórkowych i z zagranicy dostępne pod nr 42 299 92 75
Akualne i szczegółowe informacje dot. kontaktu z NFZ w Łodzi najdą Państwo na stronie internetowej https://www.nfz-lodz.pl/about/kontakt-z-oddzialem
Dolnośląski Oddział NFZ
Dolnośląski Oddział Wojewódzki NFZ
50-525 Wrocław, ul. Joannitów 6
tel. (71) 797-91-00
faks (71) 797-93-25
Dni i godziny pracy:
od poniedziałku do piątku w godz. od 8.00 do 16.00
Telefony kontaktowe:
- bezpłatna infoliniadotycząca kolejek - 800 804 001
- informacja telefoniczna na temat zasad udzielania świadczeń zdrowotnych, zawartych przez DOW NFZ umowach ze świadczeniodawcami – „gdzie się leczyć”, liczbie oczekujących i średnim czasie oczekiwania na świadczenia zdrowotne - 717979 100
- całodobowa automatyczna infolinia - 717979 101
- Informacja o leczeniu uzdrowiskowym – 717979 150
Informacja e-mail o kartach EKUZ oraz formularzach UE:
Wrocław wniosek_wr@nfz-wroclaw.pl
Jelenia Góra wniosek_jg@nfz-wroclaw.pl
Legnica wniosek_le@nfz-wroclaw.pl
Wałbrzych wniosek_wb@nfz-wroclaw.pl
Opolski Oddział NFZ
Opolski Oddział Wojewódzki
Narodowego Funduszu Zdrowia z siedzibą w Opolu
ul. Ozimska 72A
45-310 Opole
e-mail: sekretariat@nfz-opole.pl
Pod wskazanym nr telefonu uzyskają Państwo szczegóły dotyczące, m.in.:
-
Skargi, wnioski, monitorowanie list oczekujących
- Bezpłatna infolinia o liczbie osób oczekujących i średnim czasie oczekiwania na udzielanie świadczeń
- Informacja w sprawie druków E, EKUZ, ZIP eWUŚ znajduje sie na stronie internetowej http://www.nfz-opole.pl/ w zakładce DLA PACJENTA lub EKUZ
Zachodniopomorski Oddział NFZ
Zachodniopomorski Oddział Wojewódzki NFZ
71-470 Szczecin, ul. Arkońska 45
tel. (91) 425-10-00
faks (91) 425-11-88
Godziny pracy:
poniedziałek - piątek 8.00 - 16.00;
środa 8.00 - 18.00
Telefony kontaktowe:
- Całodobowy telefon informacyjny - 801 00 22 72 - dla telefonów stacjonarnych
91 881 99 72 - dla tel. komórkowych i połączeń zza granicy - Wydawanie EKUZ, faks 91 425 10 55; e-mail: ekuz@nfz-szczecin.pl
- Rejestracja formularzy unijnych, ubezpieczenie osób pracujących za granicą, tel. 91 425 10 13
- Leczenie planowane za granicą w ramach koordynacji i dyrektywy transgranicznej, tel. 91 425 11 85
- Ubezpieczenie dobrowolne
- Leczenie uzdrowiskowe: tel. 91 425 11 51, faks 91 425 10 98; e-mail: uzdrowiska@nfz-szczecin.pl
Słowniczek wyrażeń medycznych
ALAT – badanie przesiewowe oceniające funkcje wątroby. W przypadku nieprawidłowego wyniku należy wykonać bardziej szczegółowe badania (próby wątrobowe, badanie w kierunku wirusów zapalenia wątroby).
ASPAT - enzym występuje w komórkach wątroby oraz mięśniowych (np. szkielet, serce), jego wzrost może wskazywać na zmiany w wątrobie , nerkach oraz wskazywać na zawał mięśnia sercowego.
Cholesterol – badanie ocenia ryzyko rozwoju miażdżycy i chorób układu sercowo-naczyniowego. W przypadku nieprawidłowego wyniku należy wykonać badanie wszystkich frakcji cholesterolu tzw. lipidogram.
EKG - Badanie ekg spoczynkowe umożliwia lokalizacje obszarów niedokrwienia bądź zawału mięśnia sercowego, pozwala wykryć arytmię oraz zdiagnozować wiele innych chorób serca.
Glukoza – badanie podstawowe w rozpoznawaniu cukrzycy.
Konsultacja i analiza składu ciała – dietetyk: badanie zawartości tkanki tłuszczowej, beztłuszczowej masy ciała, stopień nawodnienia organizmu, podstawowa przemiana materii. Konsultacja wyników z dietetykiem.
Mocz - badanie odzwierciedla podstawowe funkcje układu moczowego.
Morfologia - badanie wykonywane zarówno w celach profilaktycznych jak i w diagnostyce różnorodnych schorzeń. Ocenia ogólny stan zdrowia, stanowi podstawę do rozpoznania wielu chorób m.in. anemii, , stanu zapalnego.
Prolaktyna - to hormon wydzielany przez przysadkę mózgową - gruczoł wewnątrzczaszkowy, produkujący wiele różnych hormonów.
RR - ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew oddziałuje na naczynia krwionośne. Mówi się o ciśnieniu skurczowym, kiedy serce wtłacza krew do naczyń krwionośnych oraz ciśnieniu rozkurczowym. Wartości podwyższone mogą sugerować chorobę.
TSH - badanie odzwierciedlające funkcjonowanie tarczycy. Nieprawidłowy, wysoki poziom hormonu może sugerować niedoczynność tarczycy, a nieprawidłowo niski jej nadczynność. Choroby tarczycy maja negatywny wpływ na funkcjonowanie organizmu i jakość życia. Mogą być przyczyną: zmęczenia nerwowości, kołatania serca, nagłego tycia lub chudnięcia.
USG ginekologiczne - jeśli mowa o nim w pakietach, badania narządu rodnego przez powłoki brzuszne.
Żelazo - badanie określa poziom żelaza w krwi. Niski poziom może świadczyć o niewystarczającej podaży żelaza lub jego złym przyswajaniu.